การศึกษานิทานพื้นบ้านของชาวไทยมุสลิมในอำเภอยะรังจังหวัดปัตตานี

Abstract

นิทานพื้นบ้านเป็นเรื่องราวที่มนุษย์ผูกเรื่องขึ้นมาเพื่อรับใช้จิตใจของตน โดยอาจมีวัตถุประสงค์แตกต่างกันออก ไป เช่น เพื่อความบันเทิงใจ เพื่ออธิบายเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น เพื่อกล่อมเกลาจิตใจโดยสอดแทรกคติธรรมและความ เชื่อต่าง ๆ เป็นมรดกทางภูมิปัญญาที่มีคุณค่าต่อชีวิตของผู้คนในแต่ละสังคมเป็นอย่างมาก แต่ปัจจุบันนิทานพื้นบ้านได้รับ การสืบทอดน้อยลง เนื่องจากความนิยมเปลี่ยนไปตามความเปลี่ยนแปลงของสังคม จนทำให้นิทานพื้นบ้านของไทยนับวันแต่ จะสูญหายไป การรวบรวมและการศึกษานิทานพื้นบ้านจึงมีความสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่ง ผู้วิจัยจึงเลือกศึกษานิทานพื้นบ้าน ของชาวไทยมุสลิมในอำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานี เพื่อศึกษารวบรวมนิทานพื้นบ้าน และวิเคราะห์ประเภทนิทานพื้นบ้าน ของชาวไทยมุสลิมในอำเภอยะรัง จังหวัดปัตตานีตามรูปแบบของเรื่อง โดยเก็บข้อมูลภาคสนามจากการบันทึกเสียงและจด บันทึกนิทานพื้นบ้านในแบบสัมภาษณ์นิทานพื้นบ้านจากผู้บอกข้อมูลทั้ง 12 ตำบล ซึ่งเป็นผู้ที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไป จำนวน 16 คน ได้นิทานที่สมบูรณ์จำนวน 40 เรื่อง ผลการศึกษาพบว่า ประเภทของนิทานพื้นบ้านของชาวไทยมุสลิมในอำเภอยะรังจังหวัดปัตตานีจำแนกตามรูป แบบของเรื่อง สามารถจำแนกได้ 6 ประเภท ประเภทของนิทานที่พบมากที่สุดคือนิทานเรื่องสัตว์ 12 เรื่อง รองลงมานิทาน คติ 10 เรื่อง นิทานปรัมปรา 8 เรื่อง นิทานมุขตลก 6 เรื่อง นิทานตำนาน3 เรื่อง และนิทานเข้าแบบนั้นมีเพียง 1 เรื่อง จะ เห็นได้ว่าจุดมุ่งหมายของการเล่านิทานพื้นบ้านในท้องถิ่นนั้นนอกจากเพื่อความสนุกสนานบันเทิงใจ นิทานแต่ละประเภท ยังสอดแทรกความรู้ คติสอนใจ และประสบการณ์แก่ผู้ฟัง ถือเป็นเครื่องมือในการอบรมสั่งสอนลูกหลาน ทั้งยังสะท้อนให้ เห็นวิถีการดำเนินชีวิตของชาวไทยมุสลิมในพื้นที่ได้อย่างชัดเจน