คุณค่าของข้อมูล “คติชนวิทยา” ในหนังสือเรียนภาษาไทย ชุด วรรณคดีลำนำ

Abstract

บทความนี้มีวัตถุประสงค์ที่จะศึกษาคุณค่าของข้อมูล “คติชนวิทยา” ในหนังสือเรียนภาษาไทยชุดวรรณคดีล ำน ำ ซึ่งเป็นสื่อหลักที่ใช้ในการจัดการเรียนการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทยของนักเรียนทั่วประเทศ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2551 ของกระทรวงศึกษาธิการ ผลการศึกษาพบว่า หนังสือเรียนภาษาไทย ชุด วรรณคดีล ำน ำมีการใช้ข้อมูลคติชนวิทยาหลายประเภท ได้แก่ 1) นิทาน ซึ่งมีที่มาจาก วรรณคดี, นิทานพื้นบ้าน, นิสาน อีสป, นิทานเทียบสุภาษิต 2) เพลงพื้นบ้านมีที่มาจากบทเห่, เพลงกล่อมเด็ก, เพลงปลอบเด็ก, เพลงร้องเล่น 3) ส านวนสุภาษิตจากวรรณคดี4) ต านาน ข้อมูลคติชนวิทยาที่ปรากฏในหนังสือเรียนอย่างหลากหลายนี้สะท้อนให้เห็นถึง “บทบาท” ของการน าข้อมูลคติชนวิทยาไปใช้ในใน“มิติการศึกษา” เป็นการให้ความรู้ อบรมระเบียบแบบแผนอันพึงประพฤติปฏิบัตินับเป็นบทบาทที่ส าคัญและเป็นสากล อีกแง่หนึ่งยังเป็นการน าเอาข้อมูลคติชนวิทยามาบูรณาการกับการจัดการเรียนการสอนภาษาไทยเพื่อให้การจัดการเรียนการสอนมีประสิทธิภาพ ตรงกับความต้องการของหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ.2551 และหลักสูตรท้อถิ่น ทั้งในแง่ของคุณภาพของผู้เรียนและตัวชี้วัดชั้นปี อาจกล่าวได้ว่าเป็นการถ่ายทอดข้อมูลคติชนวิทยาถึงเยาวชนคนรุ่นใหม่ปลูกจิตส านึกของความรักชาติ รักท้องถิ่นและเห็นคุณค่าของวัฒนธรรมอันดีงามของชาติได้อีกทางหนึ่งด้วย