การดำรงอยู่ของเพลงพื้นบ้าน : กรณีศึกษาเพลงเรือแหลมโพธิ์

Abstract

การวิจัยเรื่องการดำรงอยู่ของเพลงพื้นบ้าน : กรณีศึกษาเพลงเรือแหลมโพธิ์มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพการดำรงอยู่ของเพลงเรือแหลมโพธิ์ และ 2) ศึกษาฐานคติการดำรงอยู่ของเพลงเรือแหลมโพธิ์ขอบเขตการศึกษา ได้แก่ การศึกษาบทเพลงเรือในฐานะที่เป็นวรรณกรรมมุขปาฐะ และการละเล่นเพลงพื้นบ้านประกอบประเพณี การวิจัยนี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ ศึกษาข้อมูลด้วยการเก็บข้อมูลบทเพลงเรือจากเอกสารลายลักษณ์และจากการสัมภาษณ์กลุ่มเป้าหมายหลักและกลุ่มเป้าหมายรอง โดยอาศัยแนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องกับประเพณีประดิษฐ์ และการโหยหาอดีตเป็นแนวคิดหลักในการวิเคราะห์ข้อมูล ผลการศึกษาพบว่า เพลงเรือแหลมโพธิ์มีสภาพการดำรงอยู่ประกอบด้วย 1) การทบทวนหวนระลึกอดีต 2) สหบทแห่งประเพณีและ 3) การประดิษฐ์สร้างประเพณีโดยความเป็นสังคมวรรณกรรมและศิลปวัฒนธรรม, ลักษณะภูมิศาสตร์ วัฒนธรรม, เครือข่ายชุมชนและสถาบันการศึกษา เป็นฐานคติสำคัญในการเกื้อหนุนการดำรงอยู่ดังกล่าว